نوروآناتومی

نوروآناتومی
تألیف دکتر احمد شکرچی زاده
متخصص جراحی مغز و اعصاب
استادیار دانشگاه علوم پزشکی

Email : shjekarchizadeh@med.mui.ac.ir
ناشر : انتشارات فرهنگ مردم
شابک : 4-084-188-964-978 ISBN : 4-084-188-964-978

مرکز پخش : اصفهان خ چهارباغ بالا ساختمان جم جنب سی تی اسکن مرکزی اصفهان
تلفن : 6621700-0311 فاکس : 6622101 -0311 همراه : 09133147554

بسمه تعالی

مقدمه مؤلف
نوروآناتومی شاخه ای از علم پزشکی می باشد که پیچیدگی ها و رمز و رموز پیچیده آن ، یادگیری آن را دشوار می سازد .
اگر این شاخه علم تشریح ، بر اساس کاربردهای کلینیکی تدوین و آموزش داده شود ، نه تنها یادگیری آن دشوار نبوده ، بلکه بسیار شیرین نیز خواهد بود .
اگر چه دانش آناتومی در هر رشته پزشکی اهمیت زیادی دارد ، نوروآناتومی در تشخیص بیماری های مغز و اعصاب ، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و با دانش دقیق نوروآناتومی ، می توان در معاینه بیماران مبتلا به ضایعه سیستم عصبی ، به تعیین دقیق محل ضایعه اقدام نمود .

اینجانب با توجه به تجربیاتی که در تدریس این درس به گروه های متعددی از دانشجویان پزشکی و رزیدنت های جراحی اعصاب در دوره رزیدنتی و پس از آن داشته ام و با توجه به درخواست های رزیدنت های جراحی اعصاب و با توجه به عدم وجود کتاب کامل به زبان فارسی در این زمینه ، بر آن شدم که مجموعه ای از دورس نوروآناتومی را بر اساس تطابق علم نوروآناتومی با کاربردهای کلینکی به گونه ای تدوین نموده که بتواند مورد استفاده گروه های مختلف فراگیران علوم پزشکی اعم از دانشجویان علوم پزشکی و رزیدنت های رشته های تخصصی جراحی و داخلی مغز و اعصاب و روان پزشکی قرار گیرد .

از حدود هشتاد سال قبل که در ایران دانشکده ی پزشکی تأسیس و این درس تدریس گردیده ، اصطلاحات این رشته به زبان فارسی ترجمه گردید که اکثراً قابل قبول ولی در مواردی این ترجمه ها نارسا و ناقص است .
اینجانب ضمن احترام و اعتقاد به تز پاس داشتن زبان فارسی ، سعی کرده ام معادل فارسی اکثر لغات را در این مجموعه آورده ولی از آنجایی که معتقدم دانش پژوهان ما جهت پیشرفت درعلوم پزشکی الزاماً بایستی از متون انگلیسی استفاده نمایند ، در این مجموعه در کنار معادل فارسی ، اصل واژه را آورده و در متن آن را تکرار نموده ام ، به طوری که دانش پژوهان در پایان مطالعه ی این کتاب با اصل واژه ها آشنایی کافی پیدا نموده ، تا در استفادهاز منابع اصلی و متون انگلیسی دچار اشکال نگردند .

در تهیه این مجموعه از کتاب CARPENTER HUMAN NEUROANATOMY که Text book معظم علم نوروآناتومی می باشد و سایر کتب نوروآناتومی ، نورولوژی و جراحی اعصاب استفاده شده است .
بیش از 210 تصویر گویا در این کتاب که اکثر آنها از کتاب کارپنتر اقتباس شده است ، این امکان را فراهم می سازد که این کتاب برای کلیه فراگیران رشته پزشکی قابل استفاده باشد .
وجود اطلس در مقاطع مختلف در انتهای کتاب سبب ادراک سه بعدی پژوهشگران از مبحث نوروآناتومی خواهد شد .
از رزیدنت های جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، آقایان دکتر رحمانی و دکتر اعلمی که در تهیه این مجموعه مرا یاری داده اند ، سپاسگزاری می نمایم .

از کلیه همکاران و سروران گرامی که این کتاب را مطالعه می فرمایند ، تقاضامندم در صورتی که در مطالعه این کتاب به نکاتی برخورد نمایند که لازم است در چاپ های بعدی کتاب ، تغییراتی داده شود ، آن را به آدرس الکترونیکی اینجانب ایمیل نمایند .

Email : shjekarchizadeh@med.mui.ac.ir

امید است انتشار این کتاب قدمی هر چند کوچک در پیشرفت دانش پزشکی کشور عزیزمان باشد .
برای همه دانش پژوهان پزشکی آرزوی توفیق و خدمتگزاری دارم .

دکتر احمد شکرچی زاده
زمستان 88

فهرست
فصل اول
جنین شناسی و تکامل سیستم عصبی مرکزی
تقسیم بندی و تکامل مغز
تکامل نخاع
رده های سلولی سیستم عصبی

فصل دوم
نورن
سیناپس
نورگلی

فصل سوم
منشأ جنینی رسپتورها
تقسیم بندی رسپتورها
دوک عضلانی
رسپتورهای تاندونی گلژی
افکتورها

فصل چهارم
کلیات سیستم عصبی مرکزی

فصل پنجم
شکل ظاهری و ساختمان داخلی نخاع
شکل ظاهری نخاع
ساختمان داخلی نخاع
ترتیب ورود رشته های حسی به نخاع
رفلکس های نخاعی
مکانسیم های درد

فصل ششم
تراکت های نخاعی
تراکت های صعودی طویل نخاع
تراکت های نزولی طویل نخاع
مسیرهای نزولی اتونوم در نخاع
نورون های محرکه فوقانی و تحتانی
علائم کلینیکی در ضایعات نخاعی

فصل هفتم
مدولا ( بصل النخاع )
مقطع محل اتصال نخاع به بصل النخاع
مقطع تقاطع رشته های کورتیکو اسپاینال
مقطع تقاطع مدیال لمنیسکوس
تراکت نخاعی تریجمینال
مقطع بصل النخاع در سطح زیتون
مجموعه هسته ای زیتونی تحتانی
رتیکولار فورمیشن مدولا
هسته های رافه
موقعیت تراکت های صعودی و نزولی
پایک تحتانی مخچه
اعصاب کرانیال مدولا
عصب هیپوگلوسال
عصب فرعی نخاعی
عصب واگ
عصب گلوسوفارنژیال
رشته های کورتیکوبولبار
هسته های حرکتی اعصاب کرانیال
مقطع محل اتصال مدولا و پونز

فصل هشتم
پونز
مقطع کودال پل مغزی
زاویه مخچه ای پلی ( Cp Angle )
عصب وستیبولو کوکلئار
لاترال لمنیسکوس
هسته ها و عصب وستیبولر
ساختمان MLF
عصب فاسیال
عصب اینترمدیت
عصب ابدوسنس
مقطع روسترال پل مغزی
رتیکولار فورمیشن پونز
عصب تریجمینال
لکوس سرولئوس
ایسموس مغز خلفی

فصل نهم
مخچه
کورتکس مخچه
ماده سفید مخچه
هسته های عمقی مخچه
ارتباطات مخچه
رشته های آوران
رشته های وابران
ارگانیزاسیون مخچه
ملاحظات کلینیکی

فصل دهم
مزانسفالون ( میدبرین )
مقطع کولیکولوس تحتانی
عصب چهارم
مقطع کولیکولوس فوقانی
ناحیه پرتکتال
رابط خلفی
هسته های عصب سوم
هسته قرمز
ملاحظات کلینیکی
رتیکولار فورمیشن مزانسفالون
ماده سیاه
کروس سربری

فصل یازدهم
دیانسفالون
مقطع محل اتصال میدبرین و دیانسفالون
مقطع کودال دیانسفالون
اپی تالاموس
هابنولا
استریامدولاریس
غده پینه آل
تالاموس
کپسول داخلی
مسیر بنیایی
ملاحظات کلینیکی تالاموس
ساب تالاموس
هیپوتالاموس
ملاحظات کلینیکی هیپوتالاموس

فصل دوازدهم
تلانسفالون
نیم کره های مغزی
سطح خارجی مغز
لوب فروتنال
لوب پاریتال
لوب تمپورال
لوب اکسی پوت
اینسولا
سطح داخلی نیم کره ها
لوب لیمبیک
سطج تحتانی نیم کره ها
ماده سفید
بطن های طرفی
بطن سوم
بطن چهارم
هسته های قاعده ای

فصل سیزدهم
کورتکس مغزی
رشته ها و سلول های کورتیکال
لایه های کورتکس
مناطق کورتیکال
نیم کره غالب
مناطق کورتیکال تکلم

فصل چهاردهم
هسته های قاعده ای
کورپوس استریانوم
هسته کودیت
پوتامن
گلوبوس پالیدوس
کلاستروم
ارتباطات استریاتال
ارتباطات پالیدال
ناحیه ساب تالاموس
زونا اینسرتا
ملاحظات کلینیکی

فصل پانزدهم
مسیرهای الفکتوری ، هیپوکامپال ، فورمیشن ، آمیگدالوئید کومپلکس
مسیرهای بویایی
تراکت بویایی
لوب بویایی
ملاحظات کلینیکی
رابط قدامی
هیپوکامپال فورمیشن
فورنیکس
ملاحظات کلینیکی
کمپلکس هسته ای آمیگدالوئید
استریا ترمینالیس
ملاحظات کلینیکی
سیستم لیمبیک

فصل شانزدهم
مننژ ، مایع مغزی نخاعی ، باریرهای مغزی و ارگان های اطرافی بطنی
سینوس های وریدی
سخت شامه نخاع
مایع مغزی نخاعی
باریرهای مغز
ارگان های اطراف بطنی

فصل هفدهم
جریان خون سیستم عصبی مرکزی
جریان خون نخاع
جریان خون مغز
شریان کاروتید داخلی
شریان ورتبرال
حلقه ویلیس
شریان مغزی قدامی
شریان مغزی میانی
شریان مغزی خلفی
شاخه های سنترال
شریان های کوروئیدال
جریان خون اجسام مخطط ، کپسول داخلی ، دیانسفالون
سیستم ورتبرو بازیلار
خون رسانی مدولا و پونز
خون رسانی مخچه
شریان های دورا
وریدها و سینوس های وریدی مغز
وریدهای مغزی
وریدهای سطحی مغز
وریدهای عمقی مغز
وریدهای دیپلوئیک

فصل هجدهم
سیستم عصبی محیطی
تشکیل اعصاب نخاعی
گانگلیون های نخاعی
اعصاب مختلط نخاعی
عصب دهی سگمانتال
عصب دهی محیطی
پلکسوس سرویکال
پلکسوس برایکال
پلکسوس لومبوساکرال

فصل نوزدهم
سیستم عصبی اتونوم
نورون های پیش عقده ای و پس عقده ای
سیستم عصبی سمپاتیک
سیستم عصبی پاراسمپاتیک
رشته های آوران احشایی
نوروترانسمیترهای سیستم اتونوم
مسیرهای مرکزی اتونوم

اطلس

---

آدرس مطب : اصفهان چهارباغ بالابین زمزم و دروازه شیرازکوچه مختاری ساختمان جم طبقه زیرزمین
تلفن : 36622101 - 031نظرات کاربران درباره این مطلب :فاطمه علیزاده [ 1394-08-23 ]
به جزییات خیلی خوب اشاره شده

فریده کلاوند [ 1391-09-05 ]
با عرض سلام و ادب و احترام خدمت استاد گرانقدر جناب آقای دکتر شکرچی زاده . فریده کلاوند داتشجو ارشد روان شناسی عمومی هستم به رشته علوم اعصاب شناختی جهت ادامه تحصیل در مقطع دکتری علاقمند هستم . آیا جنابعالی این امکان را در اختیار بنده جهت آشنایی و مساعدت بیشتر قرار می دهید با تشکر .

عارفه [ 1391-01-29 ]
سلام من به اطلاعاتی پیرامون ساختار و عملکرد اینسولا نیازمندم؛ممنون میشوم اگر کمکی کنید با تشکر

مریم رحیمی [ 1390-10-28 ]
با سلام و تشکر از شما و جناب آقای دکتر شکرچی با توجه به سر فصلهای کتاب نرو آناتومی ایشان متوجه شدم که کتاب بسیار با ارزشی می باشد که در اختیار دانشجویان قرارگرفته است قبلا از تمام زحمات ایشان تشکر و قدر دانی می کنم ضمنا سوالی داشتم من در تهران این کتاب را از کجا خریداری کنم؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :